Paleizen, troonzetels en diademen. Als conservator van Paleis Het Loo is Paul Rem verantwoordelijk voor kostbare Nederlandse schatten. Op televisie treedt hij op als expert en hij is keurmeester op onder andere de internationale kunstbeurs TEFAF. In een houten tempeltje midden in het bos komt hij tot rust. Een koninklijk tempeltje, dat dan weer wel.
Auteur: Laura Kemp | Beeld: Julie Hrudova
“Paleis Het Loo zit midden in een renovatie. Dat is een spannende periode waarin we hard werken aan onderhoud, uitbreiding en nieuwe exposities. Intussen moet ik daar als woordvoerder natuurlijk ook over vertellen. Afgelopen week bijvoorbeeld, zoefde ik op en naar de Nederlandse ambassade in Berlijn: ik gaf daar een lezing voor vijftig Duitse journalisten en influencers. Ik schoof aan bij Omroep MAX en ik moest even buurten bij ons zusterkasteel Cannenburg in Vaassen. Uiteraard moest ik ook ‘gewoon’ op kantoor zijn voor lopende paleiszaken. Een doorsneeweek uit mijn leven, zo ongeveer.
Als conservator heb ik meer dan tienduizend objecten onder mijn beheer. Van de troonzetel van koning Willem-Alexander tot juwelen van de excentrieke Anna Paulowna (de echtgenote van Willem II). In verband met de renovatie moet ik daar allemaal keuzes over maken. Want hoe mooi en kostbaar onze schatten ook zijn, om ze ten toon te stellen moeten ze in dienst staan van een verhaal; een enorme puzzel. We verwachten in 2021 klaar te zijn met de renovatie, dus we hebben gelukkig nog even. Omdat alles op de schop ligt, bevindt ons kantoor zich nu in de paardenstallen.
Paul Rem is als Paleis Het Loo conservator verantwoordelijk voor kostbare Nederlandse schatten. Hij is regelmatig te zien op televisie als expert en is keurmeester op verschillende internationale kunstbeurzen, waaronder de TEFAF. Tot rust komt hij, hoe kan het ook anders, bij een tempel in de prachtige bossen van Apeldoorn.
Naast mijn werk als conservator en woordvoerder, zit ik ook in de keuringscommissie op TEFAF in Maastricht; één van de belangrijkste kunstbeurzen ter wereld. In wezen moet ik mede bepalen of een kunstwerk of object daar thuis hoort. Het lijkt misschien of alles me gemakkelijk afgaat, maar dat vind ik stressvol. Het is een grote verantwoordelijkheid naar zowel de verzamelaars, de beurs zelf én de kunsthandelaars en het is niet prettig om mensen teleur te moeten stellen. Maar iemand moet het doen en ik weet er nu eenmaal het een en ander van.”
"Tot rust kom ik in de Willemstempel. Een uiterst charmant houten bouwseltje van zo’n vijf bij drie meter midden in het bos. Het heeft van die kerkraampjes en spitsboogjes met rood glas. Het tempeltje is helemaal opgebouwd van kleine berkenstammen. Aan de voorkant siert een grote houten letter ‘W’ met een kroon-ornament. Het tempeltje werd waarschijnlijk in het midden van 18de eeuw gebouwd. Eerlijk is eerlijk: ik denk niet dat dit de originele Willemstempel is. Hij zal vast een aantal keer opnieuw zijn opgetrokken. Dat is logisch, het is immers van hout.
Om er te komen maak ik vanaf kantoor een aangename wandeling van zo’n tien minuten door het Kroondomein. Eigenlijk begint dan de ontspanning al. Als ik er dan rustig ga zitten en ik hoor de vogeltjes fluiten, begin ik aan mijn boterham en laat ik mijn gedachten de vrije loop. Het tempeltje was een geliefde ontspanningsplek van de Oranjes. Daar denk ik graag aan. Zo zat Koning Willem I hier bijvoorbeeld in 1820 ook, en Koning Willem II in 1856 en Koningin Wilhelmina in 1921. Hier konden ze dicht bij zichzelf komen door in de natuur te reflecteren op het paleisleven. Het tempeltje is bewust van hout gemaakt. Dat vonden ze charmant, zo in het bos, het verwees naar een ongekunsteld leven."
"Een nieuwe hang naar de natuur was een duidelijke trend in het midden van de 18de eeuw. Men wilde ‘terug naar de edele eenvoud.’ Het landelijke leven werd in de architectuur geromantiseerd en nagebootst. Denk aan een bomenlaan in de winter. De takken lijken dan op een kathedraal. Dat vonden ze prachtig in de late achttiende eeuw. Echt natuurlijk is dat niet, maar wel romantisch! Europese royals lieten zich hierdoor inspireren. Marie Antoinnette, de laatste koningin van Frankrijk, liet in Versailles een veehouderijtje aanleggen, zo ver mogelijk van het paleis vandaan. Daar ging ze dan ‘boerderijtje spelen’ en koeien melken. Dat formele hofleven verstikte haar. Ik snap dat heel goed.
De Willemstempel symboliseert voor mij dat natuur cultuur is en cultuur natuur. Ik geloof in kracht van mooie ruimtes; je wordt erin gezogen. Kerken hebben die eigenschap ook. Soms zijn kunstwerken hoogdrempelig. Maar je hoeft bij bouwkunst geen verstand van kunst te hebben om te ervaren wat de sfeer is. Even helemaal niets willen en opladen. Dat is een universele behoefte van alle tijden, culturen en standen. Als ik even in de Willemstempel heb gezeten voel ik me enorm verkwikt.”
in Apeldoorn
Wil jij net zoals Paul inspiratie opdoen in Het Kroondomein van Paleis Het Loo? Het naastgelegen Bilderberg Hotel De Keizerskroon neemt je graag mee #outofoffice. Overnacht in één van de gerenoveerde hotelkamers en ontdek het zelf!
